Landbouw & biodiversiteit

Ook met wat we eten kunnen we bijdragen aan een duurzamer Nederland: meer plantaardige eiwitten bijvoorbeeld. Daarnaast valt er veel te winnen met duurzamer productiemethodes van voedsel.

Urgenda heeft sinds 2019 een grotere focus op het onderwerp biodiversiteit en daarmee op landbouw en natuur aangebracht, naast de andere onderwerpen zoals klimaat en energie. Ten eerste omdat onze manier van landbouw bedrijven en consumeren zorgt voor een grote uitstoot van broeikasgassen. Hier liggen dus grote kansen. Ten tweede omdat we niet willen dat de energietransitie ten koste gaat van landbouw en natuur: geen windmolens in natuurgebieden en geen goede landbouwgrond gebruiken voor zonnepanelen. We zoeken juist naar integrale oplossingen die goed zijn voor klimaat én biodiversiteit. Ten derde is het nodig om CO₂ terug te vangen uit de lucht en langdurig op te slaan om klimaatdoelen te halen. De makkelijkste en goedkoopste manier is meer bomen planten en graslanden anders beheren.

Door de natuur meer ruimte te geven en natuur terug te brengen in de landbouw, werken we in één klap aan meerdere oplossingen: biodiversiteitsherstel én een gezond klimaat. Ook krijgen we er gezond voedsel van eigen bodem, schonere lucht en drinkwater voor terug en werken we tegelijk aan de oplossing van de stikstofcrisis.

Wat doet Urgenda op het gebied van landbouw en biodiversiteit?

Visie Landinzicht

In onze visie Landinzicht schetsen we een scenario op basis van feiten en cijfers voor landbouw, voeding en landgebruik.

Boeren ondersteunen bij duurzame landbouw

Via crowdfunding op 1001ha.nl bieden we akkerbouwers en melkveehouders korting: 40% korting op kruidenrijk grasland, groenbemestermengsels, klaveronderzaai, bomen en agroforestry advies.

Met een ondersteuning van €1.000 euro per hectare werken we met boeren aan de uitvoering van een natuurinclusieve landbouw volgens het scenario Landinzicht (‘7vinkers’).

Koplopers ondersteunen we via Caring Farmers.

Meer bomen

Met Meer Bomen Nu verplantten we met tienduizenden vrijwilligers al miljoenen bomen van kansarme naar kansrijke plekken.

Met 1001ha Bomen helpen we boeren met korting aan meer voedselhagen en agroforestry.

Minder chemie

We ondersteunen AARDige Buren: burgers in actie tegen lelieteelt.

Samen met Natuur & Milieu ontwikkelden we een Gemeentelijke handleiding regulering pesticiden.

Landbouw en natuur voor RES’en

In ‘Tussen kolen en Parijs’, onze Gids voor Spelers in de Energietransitie, laten we in het hoofdstuk Landbouw en Natuur zien welke verschillende mogelijkheden er zijn om de landbouwtransitie slim vorm te geven.

Landbouw en biodiversiteit in het 54-puntenplan

Veel maatregelen in ons 54-puntenplan voor CO₂-besparing gaan over landbouw, de veehouderij en voedsel. Gezamenlijk kunnen deze maatregelen optellen tot 2 Mton in 1 jaar tijd, of 18 Mton in 2030.

  • Maatregel 2: minder koeien, niet minder winst
  • Maatregel 7, Duurzaam Bosbeheer – besparing 0,2 Mton CO₂
  • Maatregel 10, Groene daken – besparing 0,1 Mton CO₂
  • Maatregel 11: een dagje extra geen vlees eten
  • Maatregel 12, Versneld vernatten veenweiden – besparing 0,1 Mton CO₂
  • Maatregel 22: verdubbelen budget warme sanering varkenssector
  • Maatregel 24: led-verlichting in kassen
  • Maatregel 35: meer bossen, bomen en beter beheer bermen, ook op boerenland
  • Maatregel 45: minder stikstofkunstmest, beter bodembeheer
  • Maatregel 49: Groen en gezond wonen – besparing 0,1 Mton CO₂
  • Maatregel 53: krimp andere veesectoren

Samenhang met stikstof: een heel aantal maatregelen in het 54puntenplan dragen ook bij om de stikstofuitstoot terug te dringen, en hiermee krijgt het ministerie dus twee voor de prijs van één. Zie hier welke maatregelen dat zijn.

Bovengenoemde maatregelen werken niet alleen om aan het klimaatvonnis te voldoen, maar zijn ook een eerste versnelling naar kringlooplandbouw en meer biodiversiteit. Lees hier het rapport 54-puntenplan als opstap naar kringlooplandbouw.